به نقل از «خبرگزاری دانشجو»

کمدی و طنز؛ ژانر فراموش شده تلویزیون

تاریخ انتشار: ۸ اسفند ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۸۳۷۳۲۶

کمدی یکی از جذاب‌ترین و در عین حال سخت‌ترین ژانر در برنامه سازی تلویزیونی است. این روز‌ها شاهد تولید برنامه‌های متعدد در این ژانر هستیم که نشان از توجه به ضرورت برنامه‌های طنز در جامعه و درخواست مخاطبان دارد.

گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری دانشجو- زهرا قربانی رضوان؛ برنامه و سریال‌های طنز با توان اندک سعی بر زنده نگه داشتن کمدی و طنز در آنتن سیما دارند، اما این ژانر که گروهی معتقدند آخرین نفس‌های خود را در رسانه ملی می‌کشد و رضایت مخاطب حال حاضر سیما نشان دهنده آن است که چندان هم برنامه‌های اخیر مفرح نبودند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

با نگاهی به آثار طنز دهه‌های گذشته می‌توان به جرات گفت دیگر سریال‌های ۹۰ قسمتی که مردم را پای تلویزیون می‌کشاند و به اصطلاح خیابان‌ها در حین پخش آن برنامه خلوت می‌شدند وجود ندارد. این مورد هم در برنامه‌های تلویزیونی و هم در سریال‌های طنز صدق می‌کند. اکنون با ظهور شبکه‌های اجتماعی بخصوص اینستاگرام به عنوان محبوب‌ترین اپ در میان کاربران، توقع مخاطب بیشتر از گذشته شده است.

در دنیایی که مخاطب تنها در چند ثانیه محتوا را مشاهده می‌کند و بعد سراغ محتوای بعدی می‌رود، نگه داشتن او برای توجه بیشتر نیاز به محتوایی غنی‌تر دارد. شواهد گویاست که تلویزیون با طیفی از مخاطبان روبه روست که دیگر همچون نسل‌های گذشته صبری برای انتظار و دیدن قسمت بعدی برنامه در هفته‌های پیش رو را ندارند ضمن آنکه در هر لحظه باید محتوایی جذاب برای تماشاگر فراهم شود.

متاسفانه آثاری که در ابتدا نیز مخاطبان را جذب خود کرده بود همچون برنامه‌های «دورهمی» و «خندوانه» به عنوان اولین ها، در ادامه گرفتار تکرار و عدم خلاقیت و کم کم با ریزش مخاطب رو به رو شدند. برنامه «پاورقی» به عنوان برنامه طنز سیاسی توانست حضوری متفاوت در آنتن سیما داشته باشد. این دست برنامه‌ها در شبکه‌های ماهواره‌ای معاند بصورت پررنگتری دیده می‌شد، اما اینبار رسانه ملی به این نوع از برنامه سازی طنز سیاسی ورود کرده است و به عنوان نمونه‌ای موفق می‌توان از این برنامه نام برد.

توجه به ممیزی و حساسیت‌های رسانه ملی و عبور نکردن از خط قرمز‌ها از چالش‌های اساسی است که این برنامه توانسته رعایت کند. اینجاست که شاهد تحول هستیم، اما آیا این نگاه ادامه خواهد داشت؟! برنامه شبانگاهی «سیدخندان» در بخش‌های مختلفی همچون آیتم‌های شعر، استندآپ کمدی، نمایش، دوبله، ترانه و سرود و... توانسته احیا کننده ژانر کمدی و طنز در برنامه سازی باشد. برنامه‌ای که بر محور سلبریتی‌ها و مهمانان نام آشنا نمی‌چرخد و ما با مردم معمولی با داستان‌هایی از زندگی آن‌ها روبه رو می‌شویم. البته که سیدخندان با حواشی بسیاری در ارتباط با درصد تعداد مخاطبان همراه بود. اگرچه همه معتقدند سید خندان نیز باید در ادامه دست به ساخت آیتم‌هایی جدید بزند در غیر این صورت به نمونه‌ای از برنامه‌های دیگر تبدیل شده و با شکست رو به رو می‌شود.

باتوجه به حساسیت‌های برنامه سازی و تولید محتوا در قالب طنز (البته در ایران) کار برنامه سازان و هنرمندان با مشکلات متعددتری روبه رو میشود. شوخی با افراد، شغل‌ها و صنف‌ها یا مواردی اینچنین از مشکلات رایج این ژانر در ایران است. نگاه جدی و سخت به امر طنز چنان زیاد است که گذر از آن‌ها برای ایجاد سرگرمی نیاز به بررسی جدی دارد. دیگر مشکل همیشگی و جدی نبود بودجه کافی و حمایت مالی از این دست آثار است. عاملی که تاثیر مستقیم در جذب مخاطب و کیفیت هرچه بهتر برنامه دارد. اکنون ساخت سریال‌های طنز با تعداد قسمت بالا بسیار پرهزینه است و باتوجه به وضعیت کنونی تهیه کنندگان برای ساخت نیاز به حمایت متفاوت تری دارند. نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ کل کشور بودجه صدا و سیما را ۲۴ همت تعیین کردند. گفتنی است پیشنهاد اولیه دولت ۱۸ هزار میلیارد تومان بود که کمیسیون تلفیق آن را به ۲۴ هزار میلیارد تومان رساند. حال باید دید چه اتفاقاتی در کیفیت ساخت و حمایت این برنامه‌ها صورت خواهد گرفت.

در کنار شبکه های مجازی شاهد گسترش شبکه‌های ماهواره‌ای بخصوص فارسی زبان هستیم که با هر ایده و ترفندی سعی در بزک کردن محتوا دارند و صداوسیما به عنوان اولین و مهم‌ترین رسانه برای نگه داشتن مخاطبان و جذب باید تلاش جدی تری در این امر داشته باشد. تقویت ژانر‌ها بخصوص کمدی به نفع تلویزیون و موجب بازگشت مخاطب کوچ کرده آن می‌شود و بهتر است مسئولان مربوطه توجه جدی به احیای ژانر کمدی در سریال سازی و برنامه سازی‌های تلویزیونی داشته باشند.

منبع: خبرگزاری دانشجو

کلیدواژه: تلویزیون کمدی طنز برنامه سازی شبکه نسیم برنامه سازی برنامه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۸۳۷۳۲۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

«برمودا» همه رازها را افشا می‌کند حتی راز آقای مجری!

روزهایی که حرف از پناهندگی کامران نجف‌زاده به گوش می‌رسید پای گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای برنامه‌ای تلویزیونی با اجرای او به میان آمد. حالا او در «به وقت پیدا شدن» راز سر به مُهر خود را نیز افشا کرد. - اخبار فرهنگی -

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، «برمودا» با شعار به وقت پیدا شدن از آخرین روز دی‌ماه سر از شبکه نسیم درآورد. شاید برای کسانی که همواره این نکته را در فضای‌مجازی مطرح می‌کردند «کامران نجف‌زاده» در آمریکا پناهنده شده، حضور او روی آنتن شبکه نسیم با یک برنامه گفت‌وگومحور تعجب‌برانگیز بود.

اما این لازمه «برموداست» که پرده از راز مگوی شخصیت‌ها برمی‌دارد. از خود مجری شروع کرد که دیگر نیاز نبود نجف‌زاده بگوید این همه خبر و جوّسازی رسانه‌ای بود؛ مثلاً من هیچ‌وقت به فکرِ مهاجرت از ایران نبودم چه برسد به پناهندگی!

شاید نکته جالب این برنامه همین صراحت‌ها باشد که میهمانان دیگر پاسخ‌های تکراری ندهند به سؤالاتی که شاید گهگاه در برخی برنامه‌ها شنیده باشیم. اینجا همه از چیزهایی می‌گویند که تاکنون نگفته‌اند. جذابیت برنامه هم در همین‌جاست. شاید به همین دلیل باشد این برنامه رقیب «مهمانی» ایرج طهماسب است.

سریال‌های جدید تلویزیون/ از بدل و آقای قاضی تا هشت‌پا و رویان

شاید می‌توان به این نکته اشاره کرد که تغییر مسیر کامران نجف‌زاده از خبرنگاری به سمت اجرای یک برنامه تاکشو تصمیم درستی بوده است. اگرچه برخی در همان ابتدا می‌گفتند ای‌کاش نجف‌زاده با یک تاکشوی هاردتاک یا به عبارتی یک برنامه گفت‌وگومحور صرفاً سیاسی و اجتماعی با سؤالات چالشی به تلویزیون برمی‌گشت.

مخاطب با شنیدن نامِ «برمودا» و اجرای نجف‌زاده ابتدا تصور می‌کرد، میهمانان با چالش‌هایی که مجری و تیم برنامه ایجاد می کنند، غرق و قربانی می‌شوند، به ویژه در دوره‌ای که در برخی برنامه‌ها، جنجال و مچ گیری بر اصل گفت‌و‌گو ارجحیت دارد.

اما تجربه «برمودا» این نکته را نشان می‌دهد مخاطب امروز به برنامه‌های گفت‌وگومحور سرگرم‌کننده نیاز دارد. یعنی می‌توان برنامه‌ای سیاسی و اجتماعی طراحی کرد و میهمانانی هم داشت اما هم چالش در آن برنامه ایجاد شود و هم فضایِ سرگرم‌کننده‌ای برای مخاطب به ارمغان آورد. با پخش برنامه، مخاطبان دریافتند که میهمانان، فرصت بیان حرف‌ها و نظرات مختلفی دارند و مهم‌تر اینکه تحلیل اشتباه دیگران درباره خود را نیز اصلاح می‌کنند.

چنین اتفاقی در قالب سؤالات مجری و گروه نویسندگان رخ می‌دهد و آن‌ها مسیر مصاحبه را طوری طراحی می‌کنند که بخش زیادی از پرسش‌ها رفتار، گفتار و طرز تفکر میهمان را نشانه می‌رود. با این حساب «برمودا» بیش از آن که در پی چالش باشد، زمینه‌‌ای مناسب را برای «گفت‌و‌گوی با احترام» فراهم می‌کند.

پرسیدن سوالات خنده‌دار یا به اصطلاح فان توسط مجری از میهمانان در زمان انجام مصاحبه و چاپ صفحه اول روزنامه با عکس و تیتر میهمان در پایان برنامه، سبب شده است تا مخاطبان عام شبکه نسیم، تا پایان برمودا را دنبال کنند.

دعوت از چهره‌های مختلف سیاسی، ورزشی، هنری و غیره با هر گرایش و عقیده‌ای، یکی دیگر از امتیازهای برنامه برمودا است؛ برنامه برمودا در زمان‌های مختلف از گرایش‌های مختلف میهمان دعوت می‌کند تا مخاطب تنوع در برنامه‌سازی و محدود نبودن آن را حس کند.

ناگفته نماند پیشینه مطبوعاتی و ژورنالیستی کامران نجف‌زاده نیز به کمک برنامه برمودا آمده و سبب شده است، مخاطب گفت‌وگوهای متفاوتی را ببیند که خبری از سوالات تکراری و کلیشه‌ای نیست.

کامران نجف‌زاده که با گزارش هایی در بخش خبری 20:30 شبکه دوم سیما، نامی برای خود دست و پا کرد و سپس به عنوان خبرنگار صدا و سیما به آمریکا اعزام شد، با همان بیان و ارائه ژورنالیستی و ‌ایهام‌ها و استعاره‌های فراوان، میهمان را پای گفت‌وگو می‌نشاند.

مجموعه این عوامل سبب شده است، تا برنامه برمودا یکی از برنامه های موفق صدا وسیما در این ایام لقب بگیرد.

اگرچه برخی در این میان شاید به انتقاد از این برنامه،  آن را یک برنامه تقلیدی از نوع خارجی و به نوعی مشابه‌سازی فرض کنند اما همین که تولیدکنندگان چنین برنامه‌ای جرأت کرده‌اند که برنامه‌ای با حال و هوای جدید و نه صرفاً چالشی بلکه یک برنامه گفت‌وگومحور صادقانه و بدون پرده را با شخصیت‌ها و میهمانان برنامه تولید کنند خود جای قدردانی دارد.

چرا که یک بدعت و نوآوری در نوع برنامه‌سازی در صداوسیما به شمار می‌رود که در کمتر برنامه تلویزیونی گفت‌و‌گومحور تاکنون شاهد آن بوده‌ایم و درواقع از این منظر قابل تأمل و تفکر است. اگرچه در فواصل برنامه کامران نجف‌زاده به عنوان مجری سعی می کند که با  میهمان برنامه و  با اطلاعاتی که از وی دارد او را غافلگیر کند.

نگاهی به برنامه رمضانی شبکه افق با کارشناس «وقت سحر»

اما صحبت‌های بدون پرده و کم‌حاشیه باعث می‌شود که میهمان برنامه خودرا غریبه حس نکند و به راحتی وارد یک گفت‌وگوی صمیمی شود و حتی در برخی موارد حرف‌های ناگفته‌ای را هم بر زبان می‌آورد که برای مخاطب تازگی دارد. شاید در کنار مجری و ویترین اصلی برنامه، اگر کسی «برمودا» را ببیند و نگاهی به تیتراژ بیندازد، نام‌های آشنایی چون محمدرضا شهیدی‌فر و محسن نجفی‌سولاری به چشم می‌خورد که به نظر می‌رسد قطعاً نقش مهمی داشتند.

لازم است تلویزیون در عصر کنونی به جایِ دعوت از میهمانان تکراری و طراحی پرسش و پاسخ‌های تکراری و کلیشه‌ای، با خلاقیت و نوآوری به فکرِ ساخت برنامه‌هایی برود که سرگرم‌کننده باشند. حتی اگر قرار است گفت‌وگومحور و چالشی باشند. 

در میانِ این همه رئالیتی‌شو که معلوم نیست چرا آن‌قدر زیادهستند، می‌توان برنامه‌های گفت‌وگومحور اندیشه‌ای درست و عمیق مثلِ کار جدید رضا درستکار در شبکه نمایش‌خانگی که ایام ماه رمضان و پس از آن بازدیدکننده‌های بسیاری دارد، طراحی کرد. 

یا «برمودا» کامران نجف‌زاده توانست در این فضا خوب دیده شود. حتی مسابقه‌ها و برنامه‌های دیگری طراحی شوند که همه یک دفعه به شکل مافیا درنیایند و یا پدرخوانده‌هایی که یک به یک با رنگ و لعاب می‌آیند و می‌روند و اتفاقی هم برای آنها نمی‌افتد. 

امروز مخاطب حتماً بیننده برنامه‌هایی می‌شود که خلاقیت و نوآوری را در آنها ببیند نه اینکه شاهد و ناظر برنامه‌هایی باشد که علاوه بر کپی و تقلید پررنگ، همه‌چیز را چند سال قبل در برنامه‌ای دیگر دیده باشد. حتماً «خندوانه» و «دورهمی» و امثالهم بدون استفاده از خلاقیت و نوآوری دیده نمی‌شوند همچنان که مهران مدیری برای بازگشت با یک برنامه سراغِ اتفاقی جدید به نام «اسکار» رفت.

انتهای پیام/